8 godzin temu
Komisja Europejska zaprezentowała Mapę drogową dotyczącą kredytów na rzecz przyrody. Dokument ma zachęcić sektor prywatny do inwestowania w działania chroniące środowisko naturalne. W zamian inwestorzy mogą liczyć na konkretne korzyści, takie jak poprawa reputacji, ograniczenie ryzyka, społeczna akceptacja projektów czy zyski z nowego rynku.
Kredyty przyrodnicze to nowy instrument finansowy, który wspiera działania sprzyjające przyrodzie. Mogą w nie inwestować firmy, instytucje finansowe, jednostki publiczne i obywatele. Środki trafiają m.in. na odtwarzanie terenów podmokłych czy zalesianie obszarów w krajach Unii Europejskiej. W zamian inwestorzy korzystają z efektów ekologicznych i społecznych.
Nowe możliwości dla przedsiębiorców i środowiska
Zgodnie z danymi Komisji Europejskiej, aż trzy czwarte firm w strefie euro uzależnionych jest od stabilnych ekosystemów. Kredyty przyrodnicze pozwalają połączyć interesy gospodarcze z ochroną przyrody. Dzięki temu można odbudowywać bioróżnorodność i siedliska naturalne, jednocześnie tworząc nowe źródła dochodu.
Program stwarza szansę dla rolników, leśników, rybaków, właścicieli ziemskich i lokalnych społeczności. Wspiera ich działalność, przyczyniając się do odbudowy ekosystemów i wzmacniając odporność gospodarstw. Potencjalni inwestorzy to zarówno prywatne firmy, instytucje finansowe, jak i małe podmioty oraz instytucje publiczne.
Działanie na rzecz konkurencyjnej i odpornej gospodarki
Kredyty na rzecz przyrody wpisują się w unijne strategie dotyczące konkurencyjności i odporności gospodarki. Pomagają także w walce ze skutkami zmian klimatycznych. Już dziś ryzyko klimatyczne podnosi koszty ubezpieczeń, szkodzi rolnictwu i zakłóca łańcuchy dostaw. Brak działań może kosztować firmy choćby 7% rocznych zysków w ciągu dekady.
Nowy system kredytów ekologicznych ma pomóc zmniejszyć istniejący deficyt inwestycji w ochronę środowiska. Będzie on uzupełnieniem publicznych źródeł finansowania i ma charakter dobrowolny. Komisja planuje stworzenie jasnych zasad certyfikacji i ograniczenie biurokracji przy włączaniu się do systemu. W tym celu wykorzysta już istniejące standardy i wdroży solidny mechanizm nadzoru, by uniknąć greenwashingu.
Dalsza część tekstu jest pod wywiadem z Marią Andrzejewską, Dyrektor Generalną UNEP GRID Warszawa
Kredyty jako wsparcie dla celów unijnych
Unia Europejska zapowiedziała, iż do 2026–2027 roku przeznaczy 10% budżetu na ochronę bioróżnorodności, a wydatki zewnętrzne w tym zakresie wzrosną do 7 mld euro. Jednak według szacunków potrzebnych będzie co roku aż 65 mld euro na inwestycje w przyrodę. Dlatego połączenie środków publicznych i prywatnych ma najważniejsze znaczenie dla osiągnięcia zakładanych celów.
Konsultacje społeczne w sprawie kredytów
Komisja zaprasza firmy, naukowców, administrację i społeczeństwo obywatelskie do współtworzenia nowego systemu. Konsultacje potrwają do 30 września 2025 roku. Jednocześnie ruszył nabór do grupy ekspertów, która ma wspierać rozwój rynku kredytów przyrodniczych. Zgłoszenia do pierwszego etapu można składać do 10 września 2025 roku.
Pilotażowe projekty i kooperacja międzynarodowa
Unia Europejska testuje już pilotażowe rozwiązania we Francji, Estonii i Peru. Współpracuje także z organizacjami międzynarodowymi, takimi jak Biodiversity Credit Alliance, Światowe Forum Ekonomiczne oraz Międzynarodowy Panel Doradczy ds. Kredytów Bioróżnorodności. Kredyty mogą też wspierać państwa członkowskie w realizacji unijnych celów z zakresu ochrony środowiska, zgodnie z Rozporządzeniem o odbudowie zasobów przyrodniczych.
Znaczenie przyrody dla gospodarki i społeczeństwa
Jak podkreśla KE, przyroda stanowi fundament naszego zdrowia, bezpieczeństwa i dobrobytu. Jest również niezbędna dla funkcjonowania nowoczesnej, konkurencyjnej gospodarki. Według danych Światowego Forum Ekonomicznego ponad połowa światowego PKB oraz dwie trzecie wartości dodanej gospodarki UE zależy bezpośrednio od usług ekosystemowych. Kredyty na rzecz przyrody wpisują się w unijne strategie: Wizję dla rolnictwa i żywności, Strategię odporności wodnej oraz Europejski Pakt Oceaniczny.
Źródło: Komisja Europejska
